Rau rừng đồ của người Mường Tân Sơn, Phú Thọ gắn với núi non, sông suối, nơi họ có thể sống hòa vào thiên nhiên, dựa vào thiên nhiên để mưu sinh. Chính vì vậy, vốn văn hóa ẩm thực của họ cũng được “chiết xuất” từ tự nhiên, qua bàn tay khéo léo và trí tưởng tượng phong phú, sinh động của con người mà thành nét độc đáo riêng biệt.
Nhắc đến ẩm thực của người Mường Tân Sơn thực khách thường nghĩ ngay đến những món ăn dân dã mang hương vị của núi rừng, sông suối như: món cá suối, thịt lợn rừng, măng chua,… nhưng có lẽ ít người được thưởng thức món rau rừng đồ. Với đồng bào dân tộc Mường ở vùng cao Tân Sơn, từ những loại rau rừng có sẵn trong tự nhiên hay trong vườn nhà, trên vách núi, đồng bào đã chế biến nên món rau rừng hết sức độc đáo, hấp dẫn mang nét đặc trưng riêng.
Món rau rừng đồ được tạo thành từ nhiều loại rau khác nhau, thông thường người dân sẽ hái các loại rau như: rau lang, rau bí, rau dền cơm, rau ngải cứu, lá tía tô, lá lốt, cà rừng (loại cà quả nhỏ như cà pháo nhưng có gai), hoa chuối rừng, rau cải đồng… và không thể thiếu được trong món rau đồ đó là ngọn và lá đu đủ bánh tẻ cùng những chùm hoa đu đủ đực trắng tinh. Chúng được sử dụng để tạo ra vị đắng cho các món ăn. Tất cả được rửa sạch, thái nhỏ trộn thành hỗn hợp rồi cho lên chõ gỗ đồ chín. Sau khoảng 15- 20 phút, khi ngửi thấy mùi thơm của các loại rau, đặc biệt là lá lốt, có nghĩa là rau đã chín. Rau được đồ chín bằng hơi nên không nát, khi chín những loại rau này vẫn giữ được sắc màu, rất xanh, rất đậm đà, khi ăn có độ ẩm vừa phải. Khi thưởng thức, món rau này có vị đắng, vị chát, vị ngọt, vị cay cay của các loại rau hòa quyện vào nhau.
Rau sau khi đồ xong vẫn giữ được màu sắc và hương vị (Ảnh: Bích Ngọc)
Từ bao đời nay, rau rừng đồ đã trở thành một món ăn quen thuộc trong bữa cơm hàng ngày của đồng bào dân tộc Mường ở Tân Sơn. Do đặc điểm tập quán sinh sống, người Mường thích những vị chua chát, vị đắng, thích sử dụng phương thức đồ để chế biến rau nên món rau đồ được đồng bào khá ưa chuộng. Theo họ, rau đồ khác với các món rau được chế biến khác là sẽ giữ được hương vị của các loại rau.
Không chỉ có hương vị độc đáo, lạ miệng, món rau đồ còn là một món ăn rất tốt cho sức khoẻ. Theo y lý phương Đông, các loại rau rừng có vị đắng, chát vốn có tính nóng và có công dụng phòng chống cảm sốt rất hiệu quả, đồng thời chúng còn làm tăng sức đề kháng của cơ thể.
Không biết từ bao giờ, món rau rừng đồ còn trở thành một món ăn đặc sản được đồng bào người Mường dùng trong những dịp gia đình đón tiếp khách quý phương xa. Vị chát, đắng tự nhiên ở đầu lưỡi sẽ để lại cho thực khách ấn tượng khó quên. Món ăn tuy bình dị nhưng trong đó chứa đựng tấm lòng hiếu khách của đồng bào. Với người Mường Tân Sơn, thưởng thức rau rừng cũng là cơ hội để du khách hiểu hơn về đời sống văn hóa ẩm thực phong phú của người Mường trên mảnh đất Tân Sơn thương mến!
Bích Ngọc – Trung tâm TTXT Du lịch
Be the first to comment